Przedmiotem niniejszego artykułu będzie charakterystyka szeroko pojętego tematu, jakim jest postępowanie karne oraz wskazanie czynności, które warto przedsięwziąć dla zwiększenia swoich szans powodzenia w procesie karnym.
Podstawowym aktem prawnym regulującym działania uczestników procesu karnego jest kodeks postępowania karnego z 1997 r., ponadto fundamentalne zasady prawa karnego zostały określone w Konstytucji RP z 1997 r., takie jak m.in. prawo do sprawiedliwego i jawnego rozpatrzenia sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki przez właściwy, niezależny, bezstronny i niezawisły sąd, prawo do obrony, domniemanie niewinności czy zasada dwuinstancyjności.
Spis treści:
Proces karny to zespół prawnie uregulowanych czynności, których celem jest wykrycie przestępstwa i jego sprawcy, osądzenie go i ewentualne wykonanie kary, środków karnych oraz innych dolegliwości, które mogą zostać wymierzone na podstawie przepisów kodeksu karnego. Nazwy ,,proces karny” i ,,postępowanie karne” były i są często używane zamiennie. Występują jako określenie czynności prawnych zmierzających do rozstrzygnięcia problemu odpowiedzialności karnej konkretnej osoby za konkretne przestępstwo (np. Mariusz Trynkiewicz, Antoni Byk i Władysław Maczuga czy Władysław Mazurkiewicz).
Pojęcie ,,proces karny” to jednak częściej pojęcie rozumiane węziej, jako jeden z etapów postępowania – rozprawa sądowa. Samo postępowanie karne natomiast to również postępowanie przygotowawcze, którego celem jest stwierdzenie, czy zostało popełnione przestępstwo i kto może być jego sprawcą, przy użyciu rozmaitych metod dowodzenia i dorobku kryminalistyki i kryminologii, oraz postępowanie wykonawcze, służące wykonaniu i odbyciu kary przez skazanego.
Kluczową kwestią podczas poszukiwań profesjonalnej pomocy prawnej w sprawie karnej jest wybranie prawnika, który specjalizuje się w tej dziedzinie. Prawo karne jest dziedziną znacząco odmienną od prawa cywilnego, rodzinnego czy administracyjnego. Co wydaje się trywialne, jednak warto wyraźnie zaznaczyć, iż to w prawie karnym znajdziemy najsurowsze sankcje, wliczając dożywotnie pozbawienie wolności, a od niedawna również bezwzględne dożywotnie pozbawienie wolności, czyli karę bez możliwości ubiegania się o przedterminowe zwolnienie. Z uwagi na to nie trzeba chyba dalej uzasadniać, jak istotne jest znalezienie odpowiedniego obrońcy, któremu powierzamy naszą sprawę, a nierzadko poprzez to i szanse na naszą wolność i walkę o sprawiedliwość.
Znalezienie adwokata specjalizującego się w prawie karnym jest istotne również z uwagi na to, że prawo karne, w tym postępowanie karne, ulegają ciągłym zmianom i aktualizacjom, dlatego wielce istotne jest, aby nasz pełnomocnik sprawnie poruszał się w gąszczu wciąż zmieniających się przepisów. Wykaz najważniejszych zmian w prawie karnym, jakie dokonały się w ostatnich miesiącach w Polsce, opisaliśmy w jednym z naszych niedawnych artykułów na blogu Kancelarii.
Postępowanie karne w sprawach kryminalnych to dziedzina bardzo rozległa i rozproszona na wiele aktów prawnych, najważniejsze z nich to:
Podstawowy akt prawa karnego, regulujący zdecydowaną większość przestępstw, w tym w szczególności tzw. przestępstwa pospolite. To właśnie w kodeksie karnym znajdziemy kary za takie czyny zabronione jak m.in. zabójstwo, kradzież, rozbój, przywłaszczenie, oszustwo, zgwałcenie, uszczerbek na zdrowiu, zniesławienie, znieważenie itd. Znajdziemy tam także regulacje dotyczące przestępstw gospodarczych, o których będzie mowa w następnym akapicie.
Wykroczenia to najdrobniejsze przewinienia regulowane przez szeroko pojęte prawo karne. Są to czyny o niewielkiej społecznej szkodliwości, które jednak podlegają karze. Podstawowym aktem prawnym regulującym problematykę wykroczeń jest kodeks wykroczeń z 1971 r. Jakie kary może otrzymać sprawca wykroczenia? Są to: areszt (od 5 do 30 dni), ograniczenie wolności (1 miesiąc), grzywna (od 20 do 5000 zł), nagana.
Przykładowe wykroczenia to: kradzież rzeczy o wartości do 800 zł (powyżej to przestępstwo – stosujemy kodeks karny i zawarte w nim kary), zniszczenie mienia o wartości do 800 zł (powyżej to przestępstwo – stosujemy kodeks karny), przechodzenie na czerwonym świetle, przekroczenie prędkości, prowadzenie pojazdu mechanicznego w stanie po użyciu alkoholu (mając wtedy między 0,2 a 0,5 promila alkoholu we krwi popełniamy wykroczenie. Gdy zawartość alkoholu przewyższa 0,5 promila, kierowca popełnia przestępstwo, zatem stosuje się wtedy kodeks karny oraz przewidziane w nim kary, a nie kodeks wykroczeń), zakłócanie spokoju lub porządku publicznego, nieobyczajny wybryk, nieprzyzwoite napisy, zaśmiecanie miejsc publicznych itp.
Akt prawny określający zasady odpowiedzialności karnej osób nieletnich, czyli takich, które nie ukończyły 17. roku życia w momencie popełnienia czynu zabronionego. Co do zasady wobec nieletnich stosuje się środki wychowawcze lub poprawcze, takie jak m.in. nadzór kuratora, skierowanie do zakładu poprawczego, obowiązek naprawienia szkody, podjęcia nauki itd.
Reguluje tak zwaną przestępczość narkotykową, m.in. posiadanie, obrót czy przemyt środków odurzających i substancji psychotropowych.
Przestępstwa gospodarcze, czyli tzw. white collar crimes, to kategoria przestępstw dotyczących takich obszarów jak działalność gospodarcza, podatki, finanse, działalność korporacyjna czy finansowa. Przestępstwa gospodarcze uregulowane są w kodeksie karnym z 1997 r., ale dodatkowo przestępstwa i wykroczenia podatkowe doczekały się odrębnej regulacji – w kodeksie karnym skarbowym z 1999 r.
Najpopularniejsze tego typu czyny zabronione to:
Postępowanie karne w sprawach gospodarczych cechuje się odrębną specyfiką, a od adwokata wymaga znajomości nie tylko prawa karnego, ale też gospodarczego, handlowego i podatkowego, a więc szerokiego wachlarzu wiedzy i kompetencji.
Na temat przestępczości gospodarczej pisaliśmy niedawno na naszym kancelaryjnym blogu. Osoby zainteresowane tematem zapraszamy do lektury!
W kodeksie postępowania karnego istnieje przepis stanowiący: „Oskarżonemu przysługuje prawo do obrony, w tym prawo do korzystania z pomocy obrońcy, o czym należy go pouczyć”. Niekoniecznie na co dzień myślimy o tym, że znajdziemy się w takiej sytuacji, ale warto mieć świadomość, że może przyjść taki moment, kiedy będziemy potrzebowali wykwalifikowanego obrońcy lub pełnomocnika. W takiej sytuacji mogą Państwo zawsze liczyć na wsparcie z naszej strony.
Jako kancelaria adwokacka Kawalec służymy pomocą we wszystkich sprawach postępowania karnego i sprawach wykroczeń. Występujemy zarówno jako obrońcy, jak i pełnomocnicy pokrzywdzonych. W ramach naszej współpracy reprezentujemy interesy Klientów na wszystkich etapach postępowania, zaczynając od postępowania przygotowawczego, poprzez postępowanie sądowe, na postępowaniu wykonawczym kończąc.
Podejmujemy się kompleksowej obrony we wszystkich sprawach karnych oraz wykroczeniowych, między innymi w sprawach przestępstw kryminalnych, przestępstw w ruchu drogowym, a także tzw. przestępstw białych kołnierzyków, tj. przestępstw gospodarczych oraz w sprawach z oskarżenia prywatnego. Dlatego jeśli zostali Państwo nieprawidłowo oskarżeni lub bezpodstawnie zarzuca się Państwu dokonanie czynu zabronionego, mogą Państwo liczyć na naszą pomoc prawną.
W trakcie prowadzonego postępowania niejednokrotnie zachodzi potrzeba ochrony Klienta przed zastosowaniem wobec niego środków zapobiegawczych w postaci m.in. tymczasowego aresztowania, zakazu opuszczania kraju czy dozoru policji. Zajmujemy się obroną na wszystkich płaszczyznach. W ramach naszej współpracy każdy Klient ma pełną opiekę w czasie postępowania karnego. Z kolei dążąc do pomocy osobom skazanym, sporządzamy m. in. wnioski o odroczenie wykonania kary, przerwę w wykonaniu kary, jak również wnioski o zastosowanie dozoru elektronicznego, który pozwala naszym Klientom odbywać karę pozbawienia wolności w miejscu ich zamieszkania.
W razie potrzeby skorzystania z pomocy prawnej na jakimkolwiek etapie zapraszamy do kontaktu z naszymi adwokatami.