Prawa autorskie w Internecie – praktyczny poradnik

Memy, posty na Instagramie, filmiki na TikToku – każdego dnia konsumujemy różne treści w Internecie i dzielimy się nimi ze swoimi obserwatorami. Pomimo tego, że obcujemy z nimi przez cały czas, rzadko zastanawiamy się nad tym, kto tak naprawdę jest ich autorem i wykorzystujemy je bez głębszej refleksji. Podobnie może stać się z naszymi samodzielnie stworzonymi treściami, dlatego aby uniknąć problemów, warto znać przynajmniej podstawowe zagadnienia z zakresu prawa autorskiego. Dlatego przeczytaj ten artykuł, by poznać kilka praktycznych porad na temat tego, co wolno w Internecie.

Prawa autorskie – definicja

Kwestię tego, czym są prawa autorskie, w Polsce reguluje ustawa z 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Z podanej tam definicji wynika, że prawa autorskie to zbiór praw autora utworu, na podstawie których może decydować o swoim dziele i czerpać z niego korzyści finansowe. Natomiast utworem może być każdy przejaw twórczości człowieka – w tym utwory plastyczne, muzyczne, literackie, fotograficzne, audiowizualne, graficzne, architektoniczne itd.

Prawa autorskie – podział

Mówiąc o tym, jak działają prawa autorskie, nie można pominąć zasadniczego podziału na prawa majątkowe i niemajątkowe zwane także osobistymi. Prawo niemajątkowe dotyczy autorstwa danego dzieła i nie można się go zrzec lub przekazać. Nigdy również nie wygasa. Bardziej złożona sytuacja występuje w przypadku praw majątkowych. Nie można ich przekazywać innym osobom oraz mogą być dziedziczone. W przeciwieństwie do praw osobistych prawa majątkowe mają określony czas obowiązywania, ponieważ wygasają po 70 latach od śmierci twórcy.

Dobre praktyki w Internecie, czyli jak nie łamać praw autorskich

Skoro już wiadomo, na czym polegają prawa autorskie, warto poznać kilka praktycznych zasad dotyczących tego, jak legalnie korzystać z materiałów dostępnych Internecie. Wiedza ta może okazać się bardzo cenna, ponieważ za bezprawne wykorzystanie czyjegoś utworu grozi kara pozbawienia wolności nawet do 5 lat.

• Korzystaj z prawa cytatu – w jego ramach można wykorzystać fragment lub całość utworu innej osoby bez jej zgody, jednak koniecznie musimy wtedy wskazać autora i oznaczyć źródło.
• Używaj materiałów z legalnych źródeł – jeśli nie dysponujemy wysokiej jakości materiałami, warto korzystać z banków zdjęć. Są dostępne płatne jak i darmowe witryny, z których można pobierać dowolne zdjęcia i grafiki i wykorzystywać je do celów zarówno prywatnych jak i komercyjnych.
• Udostępniaj zdjęcia, a nie kopiuj – aby to zrobić, należy używać stworzonych w tym celu przycisków lub przez zewnętrzną aplikację Repost dostosowaną do Instagrama. Tylko w ten sposób możemy zagwarantować twórcy pełną ochronę jego praw autorskich i należne mu korzyści majątkowe.

Pamiętajmy także, że jeśli ktoś bezprawnie korzysta z naszej twórczości, mamy prawo do dochodzenia naszych roszczeń. W takim wypadku należy skompletować dowody i złożyć pozew do Sądu Cywilnego. Jeśli nie wiesz, jak to zrobić, lub potrzebujesz pomocy adwokata w trakcie procesu – zapraszamy do kontaktu z Kancelarią Kawalec.